چرا هشدار فوری بحران‌ها برای ما اهمیت دارد؟/ پایلوت نشر سلولی در ایران

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از انتخاب، «نشر سلولی» (Cell Broadcast)، یک سیستم هشدار عمومی جغرافیایی است که پیام‌های اضطراری را بدون نیاز به اپلیکیشن یا شماره تلفن، به‌طور همزمان به تمام موبایل‌های موجود در منطقه خطر ارسال می‌کند و تاب‌آوری جامعه را در برابر بحران‌ها به شکل قابل توجهی ارتقا می‌دهد.

 در جهانی که تهدیدها و بحران‌ها روزبه‌روز پیچیده‌تر می‌شوند، یک سیستم هشدار فوری می‌تواند جان انسان‌ها را نجات دهد. فناوری «نشر سلولی»، هشدار عمومی جغرافیایی است که پیام‌های اضطراری را بدون نیاز به اپلیکیشن یا شماره تلفن، به تمام موبایل‌های موجود در منطقه خطر ارسال می‌کند و سطح آماده‌باش ملی را به شکل قابل توجهی ارتقاء می‌دهد.

آیا تا به حال تصور کرده‌اید در لحظه وقوع زلزله، سیل یا هر حادثه ناگهانی، چقدر «زمان» می‌تواند جان انسان‌ها را نجات دهد؟

چرا هشدار سریع بحران‌ها برای ما اهمیت دارد؟

تصور کنید پیام هشدار درست همان لحظه به موبایل شما برسد، بدون آنکه اپلیکیشن خاصی نصب کرده باشید یا کسی شماره شما را داشته باشد. این دقیقاً همان کاری است که نشر سلولی (Cell Broadcast) انجام می‌دهد. فناوری که به‌طور همزمان پیام‌های هشدار را به همه تلفن‌های همراه در یک منطقه ارسال می‌کند و می‌تواند تفاوت میان امنیت و خطر را رقم بزند.

نشر سلولی چیست و چگونه کار می‌کند؟

شاید این سوال پیش بیاید که «این سرویس دقیقاً چه تفاوتی با پیامک معمولی دارد؟» برخلاف SMS که برای هر شماره جداگانه ارسال می‌شود و در زمان شلوغی شبکه ممکن است با تأخیر مواجه شود، Cell Broadcast پیام را به‌صورت همزمان از طریق دکل‌های سلولی به همه دستگاه‌های حاضر در منطقه می‌رساند.

به همین دلیل، حتی در زمان بحران‌های شدید که شبکه موبایل پر ترافیک است، پیام هشدار بدون وقفه به دست مردم می‌رسد. نکته مهم دیگر این است که این سیستم نیاز به شماره تلفن ندارد و هویت افراد محفوظ می‌ماند؛ بنابراین امنیت و حریم خصوصی کاربران نیز تضمین می‌شود.

این فناوری چرا اکنون حیاتی است؟

با افزایش بلایای طبیعی، حوادث ناگهانی و حتی تهدیدات امنیتی، هر ثانیه اهمیت پیدا می‌کند. کشورهای پیشرو مثل آلمان، اتریش، هلند، لتونی و سوئد، تجربه کرده‌اند که نشر سلولی می‌تواند جان هزاران نفر را نجات دهد.

در آلمان، تنها در سال اول راه‌اندازی، بیش از ۲۱۹ هشدار در شرایط بحران به کاربران ارسال شد و تجربه نشان داد که این سیستم مقاوم‌ترین روش اطلاع‌رسانی است. حال تصور کنید اگر چنین فناوری در کشور ما به صورت رسمی فعال باشد، چگونه می‌تواند تاب‌آوری جامعه و امنیت عمومی را افزایش دهد.

این سرویس چه کاربردهایی دارد؟

نشر سلولی تنها برای حوادث طبیعی نیست؛ حملات ناگهانی، آلودگی‌های محیطی، خطرات فنی یا حتی هشدارهای جمعی در محیط شهری هم می‌توانند به سرعت به اطلاع مردم برسند. از طرف دیگر، این فناوری قابلیت ارسال پیام به زبان‌های مختلف را دارد و حتی گردشگران حاضر در مناطق خطر نیز از این هشدار بهره‌مند می‌شوند.

چرا اکنون باید به آن توجه کنیم؟

ممکن است بپرسید «آیا این فناوری صرفاً یک گزینه لوکس است یا واقعاً ضروری است؟» پاسخ روشن است؛ این یک ضرورت حیاتی است. کشورهایی که این سامانه را پیاده‌سازی کرده‌اند، توانسته‌اند پیام‌های هشدار را با سرعت بسیار بالا به جمعیت هدف برسانند، بدون آنکه شبکه موبایل در زمان بحران دچار اختلال شود.

این سرویس، سرمایه‌گذاری در ایمنی عمومی است؛ سرمایه‌ای که بازدهی آن به شکل مستقیم در نجات جان انسان‌ها مشاهده می‌شود.

پیشتازان جهانی نشر سلولی و نمونه‌های عملی در مدیریت بحران

تجارب بین‌المللی نشان می‌دهد کشورهایی که فناوری نشر سلولی را به‌صورت جامع پیاده‌سازی کرده‌اند، توانسته‌اند سطح آمادگی و تاب‌آوری جامعه خود را در برابر بحران‌ها به شکل چشمگیری افزایش دهند.

در اروپا، آلمان با راه‌اندازی سیستم هشدار عمومی مبتنی بر Cell Broadcast از فوریه ۲۰۲۳ بیش از ۲۱۹ هشدار در مواردی مانند طوفان، آتش‌سوزی و سیل به کاربران ارسال کرده است و تجربه‌ای موفق در مدیریت بحران ارائه داده است.

اتریش نیز با سیستم AT-Alert به‌عنوان بخشی از پروژه EU-Alert، هشدارهای عمومی را همراه با سیستم‌های سنتی آژیر به شهروندان منتقل می‌کند و نشان داده که ادغام فناوری‌های نوین با زیرساخت‌های موجود، اثربخشی هشدارها را افزایش می‌دهد.

هلند با سیستم NL-Alert یکی از نخستین کشورهای اروپایی بود که این فناوری را پیاده‌سازی کرد و تجربه طولانی‌مدت آن، راهنمای ارزشمندی برای سایر کشورها است. کشورهای حوزه بالتیک مانند لتونی با راه‌اندازی Cell Broadcast در سال‌های اخیر و سوئد با SE Alert نشان داده‌اند که سیستم هشدار سلولی می‌تواند در مدیریت حوادث طبیعی و تهدیدات امنیتی به‌صورت همزمان موثر باشد.

در آسیا، اپراتورهای بزرگ مانند True Corporation و AIS در تایلند با همکاری کمیسیون ملی مخابرات، سرویس Cell Broadcast را برای دستگاه‌های اندروید و iOS فعال کرده‌اند و به‌تازگی توانسته‌اند پوشش جامع کشور را فراهم کنند.

استونی نیز برنامه‌ریزی کرده است تا پایان سال ۲۰۲۷ با بودجه‌ای بیش از ۳.۷ میلیون یورو، یک سیستم هشدار سلولی کامل راه‌اندازی کند که پیام‌ها به صورت صوتی، نوری و ویبره به موبایل شهروندان ارسال شود.

این نمونه‌ها نشان می‌دهد که ترکیب سیاست‌گذاری هوشمند، همکاری اپراتورها و زیرساخت‌های فناوری پیشرفته می‌تواند یک سیستم هشدار عمومی واقعی و قابل اعتماد برای تمام جمعیت کشور فراهم کند.

پایلوت نشر سلولی در ایران؛ آزمایشی موفق روی شبکه بزرگترین اپراتور ارتباطی

راه‌اندازی نشر سلولی نیازمند همکاری بین دولت، اپراتورهای موبایل و شهروندان است. در ایران نیز، سازمان پدافند غیرعامل اخیرا اقدام به اجرای پایلوت سرویس نشر سلولی کرده است و نتایج اولیه نشان می‌دهد که این فناوری بر روی شبکه بزرگترین اپراتور سیار کشور با موفقیت عمل کرده است.

آزمایش‌های انجام شده اثبات کرده‌اند که پیام‌های هشدار به سرعت و بدون هیچ اختلالی به موبایل‌های موجود در منطقه هدف ارسال شده و این موفقیت پایلوت، نویدبخش گام‌های بعدی در توسعه و پیاده‌سازی گسترده این سرویس حیاتی در سطح کشور است.

در نهایت، نشر سلولی نه یک فناوری لوکس بلکه یک ضرورت استراتژیک است که می‌تواند امنیت و تاب‌آوری جامعه را در برابر بحران‌ها به‌طور چشمگیری افزایش دهد.